Minberin Tarihi
Minber'in Tarihi
Minberin Tarihi Nedir?
Minberi,
ilk kullanan kişinin Hz. İbrahim olduğu rivayet edilir. Daha sonra da bilindiği
üzere Hz. Muhammed tarafından kullanılmıştır. Peygamberimiz, bir hurma kütüğüne yaslanıp kerpiçten
yapılmış yüksek bir yapının üzerine çıkarak cemaate hitap ediyordu. İlk minber Peygamberimizin ashabıyla
görüşmesinden sonra talebi üzerine bir kadının marangoz olan kölesi tarafından
üç basamaklı olarak ılgın ağacından üretildiği rivayet edilir. Şimdiki Mescid-i Nebevî' de bulunan mermerden olan
minber ise Osmanlı sultanlarından olan 3.Murat'ın hediyesidir. İslam kültüründe
minber de aynı mihrap gibi Peygamberimizin manevi varlığını sembolize eden
formlar arasındadır. Peygamberimizin, bu kürsüyü hutbeler dışında, yabancı
elçileri kabul ederken kullandığı rivayet edilmiştir.
Peygamberimizin vefatı akabinde Hz. Ebubekir
(r.a.) edebinden dolayı ikinci basamağında, Hz. Ömer (r.a.) ise ilk basamağında
hutbe okumuşlardır. Hz. Osman ise altı sene birinci ilk basamağa oturmuş ve
sonunda oturma yeri olan basamağa çıkmıştır. Daha sonra bu minberin,
sökülüp Şam'a taşınmasına teşebbüs edildi fakat aynı günün akşamında ufukta
güneş tutulması gerçekleşti ve bu durum üzerine minberin sökülmesi
işleminden vazgeçildi. Daha sonra bu
minberin 1256 tarihinde Abbasiler döneminde çıkan bir yangında yandığı rivayet
edilir. Günümüzde de geneli itibari ile minbere çıkan imamlar ve hatipler Peygamberimize ve Halifelere saygıdan ötürü üçüncü
kademenin üstüne çıkmayarak daha alçakta otururlar.
Peygamberimiz nezdinde minber, bir ilim kürsüsü , yönetim makamı özelliği
kazanmıştır. Daha sonraları da halifeler, göreve başlarken veya görüş sundukları bir form olarak kullanmaya devam etmişlerdir.
Hicri 132 yılından itibaren Mısır'da bulunan camilere minber yerleştirilmesi
akabinde bütün cuma camilerine yayılmıştır. Ahşap ve mermer kullanılarak İslam
mimarisinin en güzel eserleri yapılmıştır. Ahşap minberden örnek vermek
gerekirse en eski örneği olan Keyravan Camii minberidir.
Osmanlı döneminde de mermerden yapılan minberler hakimdir.
Geometrik bazı şekiller kullanılmış, bitki motifleriyle süslenmiştir.
Minberlerdeki bu süslemeler caminin içindeki süslemeleriyle bütünlük arz edip
ortaya muhteşem sanat eserlerinin çıkması kaçınılmaz olmuştur. Şimdiki zamanda minberler artık daha fazla
basamak kullanılarak inşa ediliyor. Beş, yedi, dokuz veya daha fazla basamak
kullanılması durumu caminin büyüklüğüne göre değişebilmektedir. Sonuç itibari
ile minber, zamanla otoritenin, hitabetin
simgesi haline gelmiş en güzel unsurlardandır. Minber Nedir?